Issue IV / November 2011

Artykuł wstępny: podprojekty EnercitEE


Od kilku lat podkreśla się, że polityka energetyczna odgrywa główną rolę w planach decydentów.

W coraz większym stopniu staje się jasne nawet na poziomie lokalnym, że efektywność energetyczna i zrównoważenie mają znaczenie nie tylko w zakresie przyczyniania się do rozwiązania problemów związanych ze środowiskiem, ale także ze względu na to, że są one istotnym czynnikiem rozwoju gospodarczego i zatrudnienia. Niemniej jednak decydenci muszą mierzyć się także z radykalnymi cięciami w budżecie publicznym, a zasoby, które można by przeznaczyć na wdrażanie polityk lokalnych ulegają stałemu zmniejszaniu.

Mając na uwadze powyższy kontekst, oczywistym staje się fakt, że aby zrealizować ambitne założenia pakietu 20-20-20, a zarazem podnieść konkurencyjność przy mniejszej ilości zasobów, należy skorygować paradygmat dla nowych polityk energetycznych poprzez większe zaangażowanie głównych interesariuszy, tj. władz lokalnych i mieszkańców.

Podprojekty EnercitEE skupiają się właśnie na tych dwóch grupach; mają ważną misję zwiększania uczestnictwa i zaangażowania mieszkańców i władz lokalnych w projektowaniu, wymianie i udostępnianiu polityk energetycznych.

Aktualnie w EnercitEE udział bierze 43 partnerów zaangażowanych w 11 podprojektów. 22 partnerów pracuje nad podnoszeniem świadomości mieszkańców oraz poprawą swojej efektywności energetycznej. Pozostałych 21 partnerów działa na rzecz władz lokalnych w kilku obszarach z zakresu polityk efektywności energetycznej, takich jak instrumenty finansowania, lokalne polityki klimatyczne, narzędzia szkoleniowe, itp.

Założenie podprojektów EnercitEE jest ambitne: partnerzy publiczni (władze miejskie, stowarzyszenia, agencje publiczne) składali wnioski dotyczące swoich pomysłów na projekt w ramach dwóch Zaproszeń do Składania Wniosków. Dla każdego z aktualnie realizowanych podprojektów utworzono partnerstwa europejskie, przy czym każdy z partnerów wnosi swoje własne doświadczenie, motywację oraz know-how, tworząc 11 wspólnych projektów o zindywidualizowanych celach.

W ramach każdego z podprojektów partnerzy spotykają się regularnie, aby dzielić się doświadczeniami i skorzystać z doświadczeń innych. Wysoka jakość tych spotkań technicznych jest bardzo motywująca. Wymiana doświadczeń stanowi główny cel projektu europejskiego EnercitEE.

Mieszkańcy i władze lokalne naszych pięciu regionów partnerskich skorzystają w dużej mierze z tej pracy i stopniowo będą posuwać się naprzód w dziedzinie zarządzania energią i efektywności energetycznej, zgodnie z wytycznymi Państw Członkowskich Unii Europejskiej.

Droga do realizacji pakietu 20-20-20 jest nadal bardzo długa, ale jesteśmy przekonani, że dzięki naszym podprojektom regiony partnerskie wykonają zasadniczy krok naprzód.

 

         Kierownicy Komponentu 4 EnercitEE odpowiedzialni za podprojekty:
         Stefano Valentini (władze lokalne)
         Francois Wurtz (mieszkańcy)

LEEAN – Przekazywanie wiedzy z dziedziny efektywności energetycznej: wytyczne dla wykonawców robót budowlanych


Podprojekt LEEAN ma na celu przekazywanie wiedzy specjalistycznej dotyczącej postępowania z myślą o wydajności energetycznej w mieszkalnictwie i budownictwie. Podprojekt wspiera także wykonawców robót budowlanych w zakresie wykorzystywania energii odnawialnych przy budowie i modernizacji. Zadaniem ogólnym LEEAN jest zapewnienie wytycznych dla urzędników publicznych, pracowników przemysłu budowlanego i lokalnych agencji energetycznych w celu udzielania porad prywatnym właścicielom mieszkań, najemcom, firmom, imigrantom oraz rodzinom o niskich dochodach.

Saksońska Agencja Energetyczna – SAENA GmbH opracowuje wytyczne dla wykonawców robót budowlanych w zakresie wydajnego energetycznie budownictwa i modernizacji. Do chwili obecnej została dopracowana struktura wytycznych i powstaje wersja robocza pierwszych rozdziałów. Wytyczne te pomogą wykonawcom robót budowlanych, poczynając od pierwszych kroków podejmowanych podczas planowania aż po zakończenie prac. Będą także zawierać instrukcje dotyczące modernizacji.

Opracowywane są one w ścisłej współpracy z inżynierami, którzy utrzymują stały kontakt z SAENA GmbH. Wytyczne w szczególności brać będą pod uwagę czynniki lokalne, cechy i wymogi. Aby przetestować i dostosować wytyczne, pobliski powiat, Vogtlandkreis, został wybrany na region pilotażowy.

Wytyczne zawierają:

  • Wymogi ustawowe
  • Instrukcje dotyczące nabywania nieruchomości gruntowych oraz budynków
  • Zezwolenia
  • Kryteria planowania
  • Materiały budowlane i konstrukcyjne
  • Zarządzanie jakością
  • Efektywne energetycznie wyposażenie
  • Pomoc rządowa i możliwości finansowania

Uwaga skupiona będzie przede wszystkim na postępowaniu z myślą o efektywności energetycznej i wykorzystaniu energii odnawialnej w mieszkalnictwie, z jednoczesnym wsparciem wdrażania zrównoważonych technologii w obliczu globalnego ocieplenia. W 2012 r. wytyczne będą dostępne dla saksońskich władz budowlanych w wersji elektronicznej, jak również w wersji drukowanej.

Partnerstwo LEEAN utworzy katalog najlepszych praktyk, który będzie stanowić kompilację zrealizowanych projektów oraz doświadczeń w zakresie efektywnych energetycznie budynków. Katalog będzie przez cały czas uaktualniany i rozwijany przez wszystkich partnerów projektu. Zostanie udostępniony pod koniec 2011 r. na stronie internetowej EnercitEE.

Więcej informacji: www.enercitee.eu/LEEAN

SCC – Rzucenie wyzwania mieszkańcom w kwestii osiągnięcia większej efektywności energetycznej: pierwsze rezultaty w Växjö


Celem głównym podprojektu SCC jest zbadanie różnych sposobów angażowania mieszkańców w zmniejszanie emisji CO2, osiągnięcie większej efektywności energetycznej oraz wykorzystanie większej ilości odnawialnej energii. My – partnerzy uczestniczący wraz z władzami lokalnymi będziemy przyczyniać się do osiągnięcia tego celu poprzez wymianę różnych metod służących zaangażowaniu mieszkańców oraz zmianom, które prowadzą do postępowania z myślą o klimacie. Wszyscy partnerzy biorący udział w podprojekcie mają wśród mieszkańców różne grupy docelowe, na których sprawdzone mają być różne metody. W Växjö (Szwecja) grupa docelowa składa się z osób zatrudnionych w różnych zakładach pracy. Meerane (Niemcy) skupia się na uczniach i ich rodzinach, Prioriterre (Francja) za cel obiera sobie zainteresowanych mieszkańców, a AESS (Włochy) skupia się na prywatnych właścicielach domów.

Rezultaty pierwszego wyzwania w Växjö były bardzo interesujące. Czterem różnym miejscom pracy dwaj “Idole Klimatyczni” rzucili wyzwanie dotyczące zmiany zachowań związanych z podróżowaniem i wykorzystaniem elektryczności. Idol Klimatyczny to “znana lokalnie osoba”, która jest zainteresowana zrównoważonym rozwojem i chce rzucić innym mieszkańcom wyzwanie dotyczące postępowania z myślą o klimacie. Idolami Klimatycznymi w Växjö są Kristina Alser, Gubernator Okręgu, oraz Peter Hogla, Dyrektor Regionalny. W ramach kolejnego projektu obniżyli oni emisję CO2 w swoich domach prywatnych związaną z pożywieniem, zużyciem energii i podróżowaniem o prawie 30%. W pierwszym etapie projekt rzucił wyzwanie 190 pracownikom w czterech zakładach pracy. W okresie tym 72 osoby wprowadzały do Internetu dane na temat swoich zwyczajów związanych z podróżowaniem i korzystaniem z elektryczności.

Szwedzka strona projektu “Klimatutmaningen” zawiera informacje mówiące o tym, co zrobić, aby zmniejszyć zużycie energii elektrycznej i emisję CO2 związaną z podróżowaniem. Na tej samej stronie wszystkie biorące udział osoby muszą wprowadzać dane dotyczące wykorzystania energii elektrycznej w ciągu miesiąca oraz wszelkich korzystnych dla klimatu podróży (spacer, rower, autobus, pociąg) przez okres sześciu tygodni. Strona pokazuje, ile energii, emisji CO2 oraz pieniędzy zaoszczędzili. Ponadto niektóre przedsiębiorstwa działające w regionie zaoferowały im zniżkę na produkty korzystne dla klimatu, takie jak żarówki LED-globe, sprzęt rowerowy i bilety na transport publiczny. Podczas pierwszego okresu uczestnicy zmniejszyli emisję CO2 o 8300 kg. Jeżeli będą kontynuować swoje “nowe” zwyczaje, uda im się obniżyć roczną emisję CO2 o 75000 kg. Oznacza to, że realizując to wyzwanie zaoszczędzili 11 tysięcy euro, a jeśli będą je kontynuować, zaoszczędzą 80 tysięcy euro rocznie.

Więcej informacji: www.enercitee.eu/SCC

SustraMM – Wymiana doświadczeń: szkolenie przyszłych podróżnych w Blekinge


Zasadniczym celem projektu SustraMM jest wymiana doświadczeń pomiędzy regionami. Dlatego też wszyscy partnerzy wybrali przykłady dobrych praktyk, które pokazują w jaki sposób można zorganizować zrównoważony transport nie rezygnując zarazem z możliwości szybkiego i wygodnego przemieszczania się ludzi w obrębie ich okolicy.

Jednym z przykładów dobrych praktyk przedstawionych przez Agencję Energetyczną Południowo-Wschodniej Szwecji jest “Wycieczka po Blekinge” w trzech regionach Szwecji: Kronoberg, Kalmar i Blekinge. Tematem jest uczenie przyszłych podróżnych  (dwunastoletnich dzieci) przemieszczania się za pomocą transportu publicznego. Podróżują one po regionie przez jeden dzień korzystając z transportu publicznego w grupach od 4 do 7 osób.

Blekingetrafiken, Szwedzkie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne (lokalny dostawca usług  komunikacji publicznej) i Agencja Energetyczna Południowo-Wschodniej Szwecji czerpiąc inspirację z Helsingborg z południowej Szwecji w 2011 r. dokonały realizacji pilotażowego projektu dla dwóch klas szkolnych. W szkole uczniowie planują jednodniową wycieczkę z wykorzystaniem pociągów i autobusów. Samodzielnie korzystają z rozkładów jazdy oraz internetowych narzędzi do planowania podróży. Podczas wiosennych wycieczek dzieci eksperymentują, ucząc się jak korzystać z autobusu i pociągu. Po wycieczce składają z niej sprawozdanie wręczając firmie świadczącej usługi komunikacji publicznej plakat, prezentację Power Point lub film.

Dla celów zorganizowania i sfinansowania jednodniowej wycieczki dostawca usług komunikacji publicznej zapewnia rozkłady, mapy tras i jednodniowe bilety do wykorzystania w regionalnej komunikacji publicznej. Dzięki takiej lekcji uczniowie zdobywają umiejętności pracy w grupie i tworzenia dokumentacji, a także poznają geografię, historię i kulturę swojego regionu. A poza tym spędzają ten dzień w ciekawy i atrakcyjny sposób!

Do korzyści można też zaliczyć fakt, że przyszli podróżni uczą się w jaki sposób planować podróże i korzystać z komunikacji publicznej, jak również prezentować alternatywne rozwiązania z zakresu zrównoważonego transportu. Oczekiwane długofalowe korzyści to zwiększone wykorzystanie komunikacji publicznej (i mniejszy ruch uliczny) wśród dzieci, które wzięły udział w projekcie.

Wśród innych przykładów dobrych praktyk można np. wymienić organizowanie zawodów rowerowych, darmowych jazd próbnych transportem publicznym dla kierowców samochodów, transportu towarów, dróg wyłącznie dla niezmotoryzowanych pojazdów oraz przechodniów, a także udostępnianie autobusów rowerowych.

Więcej informacji: www.enercitee.eu/SUSTRAMM

RIEEB – Wyjątkowy w skali światowej budynek zostanie poddany ocenie pod względem energetycznym

     
Celem RIEEB jest wspieranie wdrażania przepisów prawnych dotyczących sprawnych energetycznie budynków okręgów i władz lokalnych oraz poprawa kwalifikacji wszystkich osób zainteresowanych, a także konsultacji politycznych.

“Dom Projektu MeTeOr” (MeTeOr – Mensch (ludzie), Technik (technologia), Organisation (organizacja), Politechnika w Chemnitz) jest jednym z czterech budynków niemieszkalnych, które zostaną sprawdzone pod względem energetycznym przez niezależną grupę ekspertów z Wolnego Kraju Saksonii (Niemcy). We wszystkich czterech nowopowstałych budynkach właściwe wdrożenie i kalkulacje dotyczące niemieckiej dyrektywy, tj. rozporządzenia dot. oszczędzania energii (EnEV 2009) zostanie poddane kontroli do połowy 2012 r. W Saksonii dyrektywa ta jest zasadniczym narzędziem służącym do osiągnięcia regionalnych celów dotyczących efektywności energetycznej i ochrony klimatu. Dla nowopowstałych i modernizowanych budynków istnieją już bardzo wysokie wymagania dotyczące norm energetycznych. Zgodność z normami energetycznymi jest określana z wykorzystaniem budynku referencyjnego (budynek wirtualny). Przestrzeganie i wdrażanie rozporządzenia dot. oszczędności energii jest niezbędne, by zmniejszyć ogólne zużycie energii oraz emisji CO2 we wszystkich budynkach, zgodnie z normami europejskimi do roku 2050.

Ocena analizy wykorzystywana jest do określenia błędów wykonawczych i obliczeniowych, które zostaną uwzględnione w przyszłych projektach oraz przy tworzeniu kolejnych państwowych programów obliczeniowych.

“Dom Projektu MeTeOr” został zbudowany przez Wolny Kraj Saksonię. Budynek służy głównie jako centrum badań, nauki, prezentacji i komunikacji dla zespołów interdyscyplinarnych, głównie z uniwersytetów, przedstawicieli regionalnych MŚP (małych i średnich przedsiębiorstw) oraz obiektów ponadregionalnych. Szczególną uwagę poświęcono inżynierii medycznej i samochodowej. Obecnie nie istnieje w Niemczech budynek porównywalny pod względem użyteczności i realizacji architektury. Wnętrze składa się głównie z przesuwnych ścian, co pozwala zmaksymalizować dostępność przestrzeni. Wysokie wymagania postawiono także jakości strukturalno-fizycznej wnętrz, związanej z szumem akustycznym, naturalnością światła dziennego, oświetleniem zmieniającym kolor, prezentacją oraz technologią medialną.

W przyszłym roku Saksońska Agencja Energetyczna - SAENA GmbH zorganizuje warsztaty w tym interesującym i wyjątkowym budynku.

Więcej informacji: www.enercitee.eu/RIEEB

CLIPART – Sztuka planowania klimatu


W Emilia-Romania, wysoko rozwiniętym regionie Włoch położonym na południowym brzegu rzeki Pad, klimat zmienia się szybko. Można to zaobserwować na przykład po wzroście temperatury powietrza o ponad jeden stopień Celsjusza w ciągu ostatnich dwudziestu lat, w porównaniu do poprzednich trzydziestu lat. Sygnały zmian są także widoczne pod względem długości pór roku i natężenia opadów. Zarazem region Emilia-Romania emituje całkiem sporo gazów cieplarnianych, o 25-30% ponad średni poziom emisji w kraju i w Europie w przeliczeniu na osobę. Te niepodważalne fakty są wynikiem prac wykonanych przez Arpa, regionalną agencję ds. ochrony środowiska.

W konsekwecji zarazem łagodzenie skutków i adaptacja do zmian klimatycznych są bardzo ważnymi kwestiami. Władze regionalne i niektóre samorządy lokalne dążą do uwzględnienia tych tematów w swojej polityce publicznej, ale są to działania raczej rozproszone i czasami wręcz sprzeczne.

Weźmy przykład adaptacji: z jednej strony radzimy sobie całkiem dobrze z problemami takimi jak fale gorąca, od czasu wielkiej fali w lecie 2003 r., która miała dramatyczne skutki i pobudziła władze regionalne i samorządowe do wypracowania i wdrożenia efektywnego planu przeciwdziałania. Jednocześnie nie jest dostępny obszerny plan adaptacji i/lub raport rządowy, opisujący w ujęciu ogólnym i szczegółowym zagrożenia, oddziaływania i środki z lokalnego oraz regionalnego punktu widzenia.

Weźmy przykład łagodzenia skutków: nowy plan regionalny zawiera plan osiągnięć celów Europy 2020 w sektorze wytwarzania energii, ale nadal nie są dostępne, ani nawet nie są przygotowywane ogólne plany wdrożenia redukcji emisji we wszyskich sektorach, uwzględniające na przykład transport, rolnictwo i mieszkalnictwo. Po sporządzonym w 2007 r. wykazie gazów cieplarnianych przeprowadzane jest uaktualnienie dotyczące roku 2010, a w regionie prowincji oraz miast sporządzanych jest nawet kilka wykazów. Łagodzenie skutków to jednak nie tylko kwestia wykazów, które są zasadniczymi narzędziami, ale nie wystarczają do uzyskania redukcji emisji GHG niezbędnej do poradzenia sobie ze zmianą klimatyczną.

W tym kontekście pomysł, który stoi u podstaw podprojektu CLIPART (Planowanie klimatyczne i przegląd narzędzi władz regionalnych i samorządowych) powstał w dość naturalny sposób. Biorąc za przykład zarządzanie finansami, w przypadku którego budżety są wpierw ustalane, po czym wydatki są przez cały czas porównywane z budżetem, mamy wizję ogólnej metodologii związanej z łagodzeniem skutków, którą powinny wprowadzić rządy regionalne i lokalne, a która obejmuje fazę ustalania budżetu i fazę jego rewizji. Ustalanie budżetu musi nie tylko uwzględniać ogólne cele redukcji emisji GHG, ale także ustalać cele dla wszystkich sektorów, które są omawiane i negocjowane przy wykorzystaniu procedur podobnych do tych, które stosuje się w finansowej procedurze ustalania budżetu.

Faza rewizji jest bardziej zbliżona do tego, co zazwyczaj ma miejsce w zarządzaniu jakością, tj. porównywane jest to, co aktualnie jest realizowane, z celami zakładanymi przez budżet, a w przypadku niezadowalających wyników proponowane są środki korygujące. Nawet w przypadku bardzo efektywnych działań łagodzących skutki, klimat w nadchodzących dziesięcioleciach będzie się nadal zmieniał ze względu na efekty inercyjne emisji mających miejsce w przeszłości. Istnieje więc potrzeba zapobiegania szkodom i stratom powodowanym nowymi zjawiskami klimatycznymi, a być może także wykorzystania nowych możliwości. Planowanie adaptacji rozpoczyna się od dostępności prognoz klimatycznych uzyskiwanych w oparciu o modele matematyczne wykorzystywane przez klimatologów, którzy opracowali także metody zmniejszania skali, aby scharakteryzować przewidywane zmiany lokalne. Następnie należy przeprowadzić badania oddziaływania dla wszystkich sektorów oraz opracować zalecenia i nowe polityki. Procedurę należy wdrożyć na poziomie europejskim, krajowym, a przynajmniej regionalnym, choć pojawiają się także plany adaptacji dla miast.

Podprojekt CLIPART obejmuje wszystkie powyższe działania, określając w szczegółach aktualną sytuację przy pomocy praktycznych przykładów ze sprawozdania z przeglądu planowanego na ten rok. W przyszłym roku koncentrować się będzie na przygotowaniu podręcznika zawierającego wybrane procedury i narzędzia w raporcie końcowym. Wysoce kompetentne partnerstwo zapewnia dostępność sporej ilości doświadczenia i wiedzy specjalistycznej, w związku z czym spodziewamy się pomyślnych i pożytecznych wyników projektu, które będzie można rozpowszechnić w całej Europie.

Więcej informacji: www.enercitee.eu/CLIPART

PraTLA – Studenci oceniają lokalny potencjał efektywności energetycznej


Dziewięć miesięcy po zatwierdzeniu projektu PraTLA w regionach odbyła się pierwsza runda szkoleń praktycznych. Do chwili obecnej 39 studentów wzięło lub aktualnie bierze udział w szkoleniach praktycznych w różnych miastach regionów EnercitEE. W ramach szkoleń studenci wspomagają władze samorządowe w zakresie identyfikacji i analizy istotnych tematów związanych z efektywnością energetyczną.

Steffi Hänig i Armin Verch, dwoje studentów z Uniwersytetu Zittau w Saksonii zgłosiło chęć uczestnictwa w szkoleniu praktycznym w regionie Smalandia w Szwecji. Ich studia ekonomiczne odpowiadały potrzebom szwedzkich partnerów, a ponadto okazało się, że ich umiejętności mogą zostać najlepiej wykorzystane przez oddział Agencji Energetycznej Południowo-Wschodniej Szwecji w Oskarshamn w ramach codziennego doradztwa dla pomniejszych ośrodków miejskich z tego regionu. Armin został w agencji energetycznej przez cztery, a Steffi przez sześć miesięcy. W ramach swoich szkoleń mogli bliżej przyjrzeć się lokalnemu zarządzaniu energią i działaniom, które prowadzone są w Szwecji. Niektóre ze swoich doświadczeń opublikowali na blogu internetowym EnercitEE.

Na Dolnym Śląsku regionalne zaproszenie do składania wniosków ogłoszone przez Natalię Janik, pracowniczkę KARR, polskiego partnera projektu, zostało przyjęte bardzo dobrze. W pierwszej rundzie wybrano siedmiu studentów, którzy dokonają teraz oceny różnych tematów związanych z efektywnością energetyczną, takich jak praca nad strategią zmniejszania zużycia energii i potencjału wykorzystania energii odnawialnych w budynkach szkół jako komponentu lokalnej polityki energetycznej w mieście Jelcz-Laskowice.

W Górnej Sabaudii podejście CAUE, partnera francuskiego, polega na utworzeniu grupy kilku studentów, którzy dokonają wspólnej analizy tematów związanych z energią w samorządach lokalnych. W tym przypadku powstały już pierwsze dokumenty. Wyniki i doświadczenie zostały także przedstawione w ramach większego wydarzenia wspólnie z przedstawicielami uczestniczących miast i rady Górnej Sabaudii. Wydarzenie to pokazało, że szkolenie praktyczne studentów może mieć realny wpływ na realizację potencjału efektywności energetycznej miast. Co więcej, w perspektywie długofalowej te pierwsze analizy często inicjują dalsze działania związane z efektywnością energetyczną.

Więcej informacji: www.enercitee.eu/PraTLA

Udany początek podprojektów w ramach drugiego Zaproszenia


Po drugim Zaproszeniu do Składania Wniosków zatwierdzono pięć podprojektów. Realizacja każdego z nich rozpoczęła się w maju/czerwcu tego roku.

Podczas spotkań inauguracyjnych Uczestnicy Podprojektów dowiedzieli się więcej na temat aktualnego stanu wiedzy, polityk i wyzwań uczestniczących regionów i wspólnie uzgodnili kolejne kroki. Co więcej, partnerom podprojektów przedstawiono procedury sprawozdawcze i terminy. W czasie trwania projektu będą mieć miejsce trzy spotkania międzyregionalne, zakładające wymianę informacji, przydzielenie zadań, podjęcie decyzji, dostosowanie planów, dyskusję na temat rezultatów, itp.

Spotkania inaugurujące podprojekty odbyły się zgodnie z następującym harmonogramem:

E-FoxES:
27 - 28 czerwca w Bautzen w Saksonii

ActEE:
20 - 21 lipca w Chambéry w Górnej Sabaudii

GRACE:
12 – 13 lipca w Bautzen w Saksonii

EEMTE:
12 – 14 października w Jelczu-Laskowicach na Dolnym Śląsku, oraz

FIPREC:
26 - 27 października w Porretta Terme, w regionie Emilia-Romania.

Materiał reklamowy EnercitEE


Materiał reklamowy

Trzeci newsletter EnercitEE jest także dostępny w następujących wersjach językowych:

 

Broszura na temat dobrych praktyk

Ponadto opublikowano dokumentację dobrych praktyk związanych z elektrociepłownią uzyskującą energię z biomasy i domów niskoenergetycznych w Smalandii.

Nadchodzące wydarzenia


30 stycznia – 1 lutego 2012
Spotkanie Grupy Roboczej i Grupy Sterującej w Annecy

2/3 lutego 2012
Drugie Seminarium Komponentu EnercitEE ws. komunikacji i motywacji na rzecz zwiększania Efektywności Energetycznej w Annecy

31 maja – 1 czerwca 2012
Wymiana twórców polityki – inspirowanie się innowacyjnym Växjö