Issue VII / June 2013

Artykuł redakcyjny: EnercitEE postrzegany z perspektywy Brukseli – konieczność podjęcia działań lokalnych w zakresie ochrony klimatu


„Z uwagi na fakt, że jesteśmy delegatami Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE) Komitetu Regionów nierzadko zwracają się do nas grupy interesu lub regiony, które pragną przekazać nam informacje dotyczące pewnych kwestii lub projektów. Wydarzenie zorganizowane w ramach projektu EnercitEE w interesujący i komunikatywny sposób uwypukliło kwestię o dużym znaczeniu zarówno dla komitetu jak i dla nas osobiście, mianowicie możliwości oszczędzania energii, a tym samym dla środowiska i narzędzi służących do osiągnięcia tego celu. To niesamowite ile pomysłów i konkretnych wyników może przynieść współpraca międzyregionalna. Naszym zdaniem współpraca regionalna i lokalna stanowi klucz do sukcesu europejskiego projektu. Projekt EnercitEE jest jednym z takich przykładów.”

Tworzenie polityki rozpoczyna się na szczeblu lokalnym. Osiągnięcie europejskich celów związanych z ochroną klimatu będzie możliwe wyłącznie wówczas, gdy ludzie zmienią swój styl życia na bardziej ukierunkowany na ochronę klimatu. Młodzi specjaliści od spraw energii pochodzący z pięciu regionów europejskich skoncentrowali swoje wysiłki na osiągnięciu tego celu. Projekt EnercitEE został opracowany w celu udokumentowania dotychczasowych rozwiązań technicznych, gromadzenia sprawozdań terenowych i doświadczeń, a także udzielania mieszkańcom porad i wskazówek. Dzięki prezentacji projektu EnercitEE przed Komisją Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE) działającej w ramach Komitetu Regionów (KR) w imponujący sposób wykazano, że raczej abstrakcyjne europejskie cele związane z ochroną klimatu takie jak zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii, zmniejszenie emisji dwutlenku węgla czy zwiększenie efektywności energetycznej przełożyć można na konkretne działania na szczeblu lokalnym.

Pomysł ten został przyjęty przez 130 uczestników ze wszystkich regionów europejskich z dużym entuzjazmem. Umocnił ich w przekonaniu, że ludzie z całej Europy mają innowacyjne pomysły i ambitnie dążą do osiągnięcia celów związanych z ochroną klimatu. Uczestnicy zabiorą ze sobą zdobyte doświadczenie i wiedzę do swoich regionów, gdzie będą wspierać dodatkowe działania. W szczególności członkowie Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii, tj. Rolf Sällryd ze Szwecji oraz Heinz Lehmann z Niemiec wyrazili swoją wdzięczność i przyznali, że ich regiony – hrabstwo Kronoberg w Smalandii i Saksonia są aktywnie zaangażowane w realizację projektu EnercitEE, zaś wyniki przedstawione Komisji spotkały się z dużym zainteresowaniem. Docenili twórcze i kreatywne wysiłki EnercitEE w dążeniu do osiągnięcia wspólnych celów. Pełne profesjonalizmu i interesujące prezentacje zachęciły pozostałych członków KR do zgłaszania konkretnych projektów z ich regionów podczas przyszłych posiedzeń Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii. Irlandzcy przedstawiciele już zapowiedzieli prezentację praktycznych przykładów na poziomie lokalnym.

 
                                                        Heinz Lehmann i Rolf Sällryd,
                                                        Delegaci Komitetu Regionów

EnercitEE przedstawia wyniki Komitetowi Regionów w Brukseli


Dnia 24 kwietnia 2013 r. w budynku Komitetu Regionów (KR) w Brukseli odbyło się dość szczególne wydarzenie zorganizowane w ramach projektu EnercitEE pt. „Praktyczne podejście do większej efektywności energetycznej dla europejskich miast i ich obywateli”. Celem tego wydarzenia było zapoznanie zainteresowanych europejskich władz regionalnych i lokalnych / interesariuszy z projektem EnercitEE, jego działaniami i osiągnięciami oraz umożliwienie im zabrania tej wiedzy z powrotem do regionów. W związku z tym partnerstwo EnercitEE zorganizowało przyjęcie z lunchem z okazji posiedzenia jednej z komisji KR, tj. Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE).

Komisja ENVE umożliwia przedstawicielom władz lokalnych i regionalnych omawianie sposobu opracowania polityk i promowanie najlepszych praktyk w zakresie ich kompetencji takich jak środowisko, dostosowanie do i ograniczenie zmian klimatycznych, energia odnawialna, transeuropejskie sieci transportowe w sektorze energetycznym, nowa polityka energetyczna oraz polityka kosmiczna. Komisja ENVE współpracuje z Komisją Europejską, w szczególności z Dyrekcją Generalną ds. Środowiska, Dyrekcją Generalną ds. Działań w Dziedzinie Klimatu, Dyrekcją Generalną ds. Energii.

Przyjęcie umożliwiło EnercitEE i jego partnerom z Górnej Sabaudii, Emilii - Romanii, Dolnego Śląska, Smalandii i Saksonii prezentację ich osobistego zaangażowania, ambitnych zadań, wyzwań oraz wyników projektu. Oprócz krótkich sprawozdań przedstawionych przez tych 5 europejskich regionów uczestnicy uzyskali również informacje dotyczące materiałów, osiągnięć i praktycznych podejść związanych z projektem i 11 podprojektami:

  • Podręcznik Dobrych Praktyk projektu EnercitEE
  • Podsumowanie międzyregionalnych sympozjów EnercitEE
  • Informacje dotyczące wymiany doświadczeń decydentów (Policy Maker Exchange) w Växjö
  • Wyniki podprojektów EnercitEE: wytyczne dla wykonawców robót budowlanych (LEEAN), idea konkursów energetycznych w europejskich szkołach (E-Foxes); wytyczne w zakresie zarządzania mobilnością w obszarach wiejskich i miasteczkach (SustraMM); wdrożenie dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków w 4 regionach europejskich (RIEEB); planowanie klimatyczne dla władz regionalnych i samorządowych (CLIPART); wkład studentów z 4 krajów europejskich we wzrost efektywności energetycznej w społecznościach lokalnych (PraTLA).

Ponad 130 uczestników wzięło udział w przyjęciu i skorzystało z okazji, aby porozmawiać z partnerami EnercitEE o osiągnięciach projektu. To był bardzo udany dzień dla partnerstwa EnercitEE, dzięki któremu rozpowszechniono informacje dotyczące cennych rezultatów osiągniętych przez europejską sieć współpracy.

W maju 2013 r. zakończono ostatnie 5 podprojektów EnercitEE – wyniki końcowe już dostępne


E-Foxes, FIPREC, ActEE, EEMTE i GRACE – patrzą w przód i w przeszłość. Zachęcamy do zapoznania się informacjami na temat osiągnięć końcowych, współpracy oraz rezultatów. Wszyscy uczestnicy podprojektów z przyjemnością dzielą się swoim doświadczeniem w zakresie środków poprawy efektywności energetycznej oraz opracowują i testują  narzędzia leżące w zakresie ich kompetencji.


E-FoxES – Projekty mające na celu podnoszenie świadomości w trzech regionach europejskich

Ute Zieschang, Bautzen Innovation Centre

Celem podprojektu E-FoxES było podniesienie świadomości energetycznej uczniów w Saksonii, południowo-wschodniej Szwecji i Górnej Sabaudii. Trzech partnerów podprojektu opracowało wspólną koncepcję międzyszkolnych konkursów oszczędzania energii. Konkursy regionalne zorganizowano we wszystkich trzech regionach podprojektów. Na koniec najlepszym projektom przyznano europejską nagrodę w trzech kategoriach.

 
Działania następcze w trzech regionach zaangażowanych w podprojekt:

Saksonia: W kolejnym konkursie E-FoxES organizowanym w Bautzen uczniowie będą porównywać całkowite zużycie energii budynków szkolnych.
Górna Sabaudia: W przyszłości nowe narzędzie kalkulacyjne umożliwi szkołom obliczanie poziomu zużycia energii oraz wydawania zaleceń dotyczących oszczędzania energii.

Południowo-wschodnia Szwecja: W przyszłości – oferta szkoleń dla nauczycieli w zakresie oszczędzania energii oraz wycieczki terenowe dla uczniów we współpracy z lokalnym dostawcą energii.


FIPREC – Instrumenty finansowania na rzecz większej efektywności energetycznej

Marco Odaldi, C.I.S.A. Association

Ostatnie spotkanie dotyczące podprojektu FIPREC odbyło się w Oławie w Polsce w dniach 10-12 kwietnia 2013 r. Partnerzy projektu, tj. CISA – Emilia-Romania/Włochy; SAENA – Saksonia/Niemcy, powiat oławski – Dolny Śląsk/Polska przeanalizowali wyniki podprojektu i uznali, że cele zostały osiągnięte w satysfakcjonującym zakresie. Z perspektywy poszczególnych regionów partner włoski opracował i upowszechnił 2 modele kontraktowe oraz przyczynił się do wdrożenia projektów dotyczących oszczędzania energii w 4 gminach. Ponadto jednym ze skutków podniesienia świadomości w zakresie szans europejskich i celów wspólnych było zaproszenie 12 gmin do przystąpienia do porozumienia między burmistrzami.

Partner niemiecki wspierał największy projekt ESC na rzecz teatru miejskiego w Chemnitz mający na celu sfinansowanie instalacji nowej technologii w teatrze, odgrywając przy tym główną rolę we wdrażaniu projektu z uwagi na posiadanie wiedzy z zakresu kontraktowania środków. FIPREC ma istotne znaczenie ze względu na rozszerzanie możliwości ESC w Saksonii. Dzięki końcowej broszurze informacyjnej i ostatnim warsztatom zainteresowane strony uzyskają więcej informacji.

Partner polski zorganizował ostatnie spotkanie, przygotował ankietę oraz zebrał i opracował informacje niezbędne do przeprowadzenia badania celowości projektu biogazowni w Oleśnicy Małej. Ogólnie, podczas różnych wydarzeń z udziałem ponad 300 osób, 80 organizacji, instytucji, władz publicznych oraz współpracowników, zaprezentowano i wyjaśniono dotychczasowe i innowacyjne modele finansowe mające na celu rozwiązanie problemów funkcjonalnych w partnerstwie publiczno-prywatnym, a także finansowanie projektów w zakresie działań energetycznych. Wdrożono modele kontraktowania, wytyczne dotyczące lokalnych polityk i najlepszych praktyk, aby dowieść wykonalności i dogodności tych działań, a także zachęcić do ich szeroko zakrojonego podejmowania w regionach. Końcowe broszury dostępne w różnych wersjach językowych opracowano w celu przekazania informacji dotyczących tych działań i najlepszych praktyk.


ActEE - Europejski pakiet narzędzi komunikacyjnych

Laurent Burget, Mountain Riders

W naszych trzech organizacjach, tj. ARLEG w Polsce, DAPT we Włoszech oraz Mountain Riders we Francji dzielimy te same cele, lecz mamy inne podejście do działań. Projekt EnercitEE pozwala nam połączyć nasze doświadczenia i opracować nowe narzędzia dotyczące komunikacji globalnej i konkretnego rozwoju regionalnego. Możemy poszczycić się opracowaniem katalogu 16 dobrych praktyk w zakresie oszczędności energii. Głównym owocem naszej pracy jest niewątpliwie europejski pakiet narzędzi komunikacyjnych.  Składa się on ze skutecznych narzędzi, które mogą być z łatwością wykorzystane przez każdego w zależności od potrzeb związanych z oszczędnością energii. Więcej informacji można uzyskać na stronie internetowej: http://www.mountain-riders.org/_actee/ECTP-Catalogue.pdf

Udoskonalone narzędzia w naszych regionach

ARLEG:
„Projekt ActEE pozwolił nam w dalszym stopniu rozwinąć przydatne narzędzia edukacyjne i działania ukierunkowane na młodzież i dorosłych, np. happening „Energy Faces‟ czy krótkie, zabawne filmy przedstawiające zachowania proekologiczne. W rozpowszechnianie dobrych praktyk w zakresie oszczędzania energii zaangażowano ponad 10 instytucji, jest też coraz więcej organizacji, które pragną przyłączyć się do podprojektu. Wszystkie działania podejmowane są z myślą o uwrażliwieniu mieszkańców i zwiększenia ich świadomości w zakresie zagadnień ekologicznych i klimatycznych”.

DAPT:
„Projekt ActEE pozwolił nam stworzyć dwa animowane filmy o efektywności energetycznej w gospodarstwach domowych, które prezentują różne sposoby ograniczania zużycia energii w już istniejących budynkach. Zawierają one również odnośnik do konkretnej strony internetowej (http://www.abitareecosostenibile.it/). Opracowano również bardziej szczegółowe informacje dotyczące technologii i kombinacji, które czynią domy i budynki bardziej wydajnymi energetycznie. Baza danych będzie poszerzana, rozpowszechniana i uaktualniana o najnowsze innowacje nawet po zakończeniu projektu”.

Mountain Riders:
„Projekt na rzecz efektywności energetycznej ActEE pozwolił nam podjąć konkretne działania skierowane do gospodarzy i sklepów w rejonach górskich. W projekt zaangażowano 30 specjalistów. Przed nami jeszcze wiele pracy, ale i tak poczyniono ogromny krok we właściwym kierunku. Kampania Montagne d’Eco Gestes skierowana do sklepikarzy i gospodarzy oraz Eko przewodnik po sprzęcie górskim będą rozwijane i ulepszane po zakończeniu projektu”.

Ustawa o efektywności energetycznej

Kwestia przesyłu energii jest obecnie kluczowym pytaniem, na które należy znaleźć odpowiedź jeżeli chcemy znaleźć zrównoważone rozwiązanie różnych problemów ekologicznych, społecznych i gospodarczych. Odpowiedzi są opracowywane w różnych miejscach ale nie przewiduje się uzyskania wyniku na poziomie światowym. Jednymi z kwestii kluczowych w tym względzie są innowacja i tworzenie sieci kontaktów. Partnerzy ActEE są zmotywowani i pełni energii do utworzenia ustawy o efektywności energetycznej.


EEMTE – Instrumenty szkoleniowe i narzędzia dotyczące wydajności energetycznej na szczeblu lokalnym

Carla Groß, Miasto Lipsk

Celem podprojektu EEMTE było wspólne opracowanie i udoskonalenie instrumentów szkoleniowych i narzędzi dla władz publicznych oraz personelu administracyjnego. Metodologie i instrumenty szkoleniowe opracowane w ramach projektu zostały upowszechnione i udostępnione samorządowym interesariuszom (władzom publicznym na różnych szczeblach), co stanowiło element wymiany doświadczeń i dobrych praktyk. Działania zrealizowane w ramach podprojektu zostały podsumowane w podręczniku EEMTE, który wkrótce zostanie udostępniony na stronie internetowej EnercitEE.

Partnerzy podprojektu EEMTE wybrali różne działania, które wzajemnie się uzupełniają i mogą stanowić źródło informacji i inspiracji dla innych. Wszyscy uznali, że sukces działań podejmowanych w celu pogłębiania wiedzy władz administracyjnych w zakresie wydajności energetycznej uzależniony jest od zrozumienia i woli władz samorządowych, które są decydentami w bieżących sprawach. Działania na rzecz efektywności energetycznej powinny być wspierane przez liderów, zaś w niektórych przypadkach powinny być obowiązkowe (np. sesje szkoleniowe), gdyż w przeciwnym razie ludzie nie będą zainteresowani uczestnictwem w nich. Odnośnie narzędzi szkoleniowych (przewodniki „krok po kroku” dla użytkowników) konieczne jest ich opracowanie w sposób, aby uczynić je przydatnymi po odbyciu sesji szkoleniowych (w przeciwnym razie uczestnicy utracą informacje pozyskane podczas szkoleń). Ponadto działania zostaną dostosowane do każdej grupy docelowej (np. wolontariuszy podczas Wydarzenia Eko – Musiques en stock – należy szkolić w sposób odmienny niż pełnoetatowych pracowników, np. dozorców i pracowników działu budowlanego w Lipsku).

Pomimo opracowywania przez partnerów EEMTE różnych narzędzi w swoich regionach, wszystkim przyświecał ten sam cel. Podzieliliśmy się rozmaitymi doświadczeniami regionalnymi i opracowaliśmy sposoby przekazywania dobrych praktyk, np. wydarzenie Eko w Cluses mogłoby również zostać zorganizowane w Jelczu-Laskowicach, Lipsku lub Oskarshamn; system monitorowania budynków w pasywnej szkole w Lipsku mógłby trafić do Cluses, Jelcza-Laskowic i Oskarshamn; filmy wideo w języku angielskim opracowane przez Oskarshamn mogłyby być wykorzystane również w Lipsku, Cluses i Jelczu-Laskowicach; partnerzy mogliby dokonać wymiany opracowanych przez nich koncepcji szkoleniowych.

Jednakże nie wystarczy jedynie tłumaczenie opracowanych koncepcji szkoleniowych i podręczników, muszą one być również dostosowane do sytuacji lokalnej / regionalnej (przykładowo specjaliści z Polski powinni pojechać do Francji, aby zdobyć wiedzę na temat dobrych praktyk od tamtejszych specjalistów, a następnie specjaliści z Francji powinni przyjechać do Polski, aby wesprzeć  Polaków we wdrażaniu regionalnym (co jednak wymaga czasu i pieniędzy). Przykładowo przedstawiciele Jelcza-Laskowic przybyli do Oskarshamn z wizytami studyjnymi w celu zapoznania się z ogólnymi strategiami dotyczącymi efektywności energetycznej (obserwacja dobrych praktyk, czerpanie inspiracji i wymiana wiedzy eksperckiej). Jednym z kluczowych wyników podprojektu jest szeroko zakrojona wymiana wiedzy i informacji dotyczących rozwiązań mających na celu poprawę efektywności energetycznej (energooszczędne budynki, wykorzystywanie efektywnych kosztowo, odnawialnych źródeł energii, wykorzystywanie najlepszych rozwiązań prawnych i organizacyjnych zarówno na szczeblu lokalnym jak i regionalnym).


GRACE – Analiza kosztów i korzyści programów dofinansowania dla obywateli i społeczności

Marcel Bellmann, Centrum Innowacji w Bautzen

Podprojekt GRACE został zrealizowany na Dolnym Śląsku, w Emilii-Romanii i Saksonii. Celem podprojektu była analiza kosztów i korzyści programów dofinansowania trzech uczestniczących regionów. Wszyscy partnerzy sporządzili przegląd programów dofinansowania dostępnych w ich regionach. Programy porównano w celu zidentyfikowania podobieństw i różnic. W każdym regionie wybrano trzy programy dofinansowania na potrzeby przeprowadzenia analizy kosztów i korzyści zgodnie z wspólnie opracowaną metodologią. Głównymi wynikami pracy są poszczególne wartości zaoszczędzonej energii i redukcji emisji dwutlenku węgla dzięki dofinansowaniu ze strony rządu.

Wszystkie wyniki przedstawiono w regionalnych sprawozdaniach z oceny. Sprawozdania te przedstawiają uczestniczące regiony, np. na tle społeczno-ekonomicznym i energetycznym. Każdy region opisany jest przy użyciu analizy SWOT. Analizowane programy dofinansowania oraz analiza kosztów i korzyści zostały szczegółowo objaśnione. Ostatni rozdział zawiera zalecenia dla regionalnych, lokalnych i europejskich decydentów.

W Saksonii analizą objęto następujące programy dofinansowania:

  • Saksoński program domu pasywnego,
  • Wymiana kotłów centralnego ogrzewania,
  • Zakładanie termicznych elektrowni słonecznych,
  • Wymiana oświetlenia wewnętrznego i ulicznego.

Jedynym programem dofinansowania, z którego skorzystały gminy była wymiana oświetlenia wewnętrznego i ulicznego. Główne wyniki pracy przedstawiono na wykresie i w tabeli poniżej. Więcej szczegółów dotyczących wyników można znaleźć w regionalnym sprawozdanie z oceny.

W ostatecznym rozrachunku programy dofinansowania spełniają swoje zadanie polegające na wspieraniu rozwiązań, których celem jest zwiększenie efektywności energetycznej do roku 2020 r. 

Nadchodzące wydarzenia


24 – 26 września 2013 r.
Spotkanie Grupy Roboczej i Grupy Sterującej w Brukseli

25 września 2013 r.
Konferencja końcowa projektu EnercitEE w Brukseli

Październik 2013 r.
EnercitEE na Open Days 2013 w Brukseli

Materiały promocyjne EnercitEE

Materiały promocyjne EnercitEE

Szósty biuletyn EnercitEE dostępny jest również w następujących wersjach językowych:


Dokumenty do pobrania

print print top top